“There’s an elephant in the room that no one wants to see”. Een roze olifant?! Nee dat niet… Met dit intro kondigt het Hayek ziekenhuis in Beirut (Libanon) eerder deze maand aan als eerste ziekenhuis ter wereld enkel nog vegan eten aan te bieden.
Vegan eten in het ziekenhuis: van visie naar realiteit
Wat een ontwikkeling! Hayek Hospital geeft aan dat de World Health Organization bewerkt vlees heeft geclassificeerd als kankerverwekkend categorie 1A (veroorzaakt kanker). Rood vlees krijgt de categorie 2A (veroorzaakt waarschijnlijk kanker). En dat daarom vlees serveren in het ziekenhuis eigenlijk net zo gek is als sigaretten uitdelen zou zijn. Zij willen niet dat patiënten na hun operatie hetzelfde voedsel krijgen dat juist zou kunnen hebben bijgedragen aan hun gezondheidsproblemen.
Daar zit wat in, natuurlijk! Het cafetariamenu voor bezoekers in Libanon blijft overigens evengoed een wat hoog junkfood gehalte te hebben. Denk: fajita sandwiches, vegan pizza, spaghetti bolognese en shawarma platter op de kaart. Ik hoop wel dat de patiënten ook echt een gezond en voedzaam plantaardig menu krijgen aangeboden.
Lebanese Vegans
De insta van Hayek Hospital staat de laatste tijd opvallend vol met berichten rondom veganistische voeding. Dat is niet onlogisch als je bedenkt dat een van de eigenaren van het ziekenhuis, George Hayek, zelf sinds 2010 veganist is. In 2014 richtte hij de organisatie Lebanese Vegans op. Patiënten hebben het afgelopen jaar al steeds de keus gekregen tussen een vleesmaaltijd of een plantaardige maaltijd. Daarbij kregen zij informatie over risico’s en voordelen. Goed om te weten is dat Hayek Hospital een particulier ziekenhuis is. Het beschikt zelfs over een luxe-afdeling met mooie houten afwerking en 52 inch flatscreens. Ik denk dus niet dat de gemiddelde Libanees van deze vegan revolutie kan profiteren.
Slavinken en gehaktballen
Maar wat een verschil met de situatie van vegan eten in het ziekenhuis in Nederland. Afgelopen zomer heeft mijn vader een week in het ziekenhuis gelegen. Ik heb een grote hoeveelheid aan slavinken, gehaktballen en witte boterhammen ham-kaas voorbij zien komen. Je hebt het als vegetariër of veganist niet makkelijk qua eten wanneer je in een Nederlands ziekenhuis mocht belanden.
Demissionair-minister Blokhuis van van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) reageerde vorig jaar op kamervragen van Van Esch (Partij voor de Dieren) dat hij “verwacht dat plantaardig eten in alle ziekenhuizen mogelijk is”. De praktijk blijkt weerbarstiger. Vegetarisch en plantaardig eten is niet alleen verre van standaard onderdeel van het aanbod, het is vaak ook moeilijk geregeld te krijgen.
De meeste ziekenhuizen geven wel aan te kunnen inspelen op dieetwensen. Daarmee wordt echter eerder gedoeld op zoutarm en glutenvrij dan plantaardig. Het is niet voor niet dat er een Facebook-groep Vegan in het Ziekenhuis bestaat. Hier kunnen vegans in geval van nood vrijwilligers kunnen vragen plantaardig eten langs te brengen in het ziekenhuis.
Vegan eten in Nederlandse ziekenhuizen
Gelukkig zijn er in Nederland ook goede ontwikkelingen te benoemen. Zo zet het Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis in Tilburg met ‘ Eten voor jou’ in op een sneller herstel van patiënten. Alles wordt afgestemd op de medicatie en het herstel. Bewegen en voldoende eten wordt gestimuleerd door het aantrekkelijk te maken. Zo wordt het eten in principe aan tafel geserveerd in plaats van in bed en maakt het witte bord plaats voor een fleurig serviesje. Er wordt bij het samenstellen van gerechten rekening gehouden met de effecten die sommige voedingsmiddelen hebben op de werking van medicatie of de vochthuishouding.
Het menu bestaat daarnaast standaard voor de helft uit vegetarische opties. Het Algemeen Dagblad weet te vermelden dat je hierbij kunt denken aan kikkererwtencurry met asperge, quinoa en salades, broccoli met zoete rijst en smoothies. Dat doet vermoeden dat je als veganist ook een stuk beter aan je trekken komt dan in de meeste andere ziekenhuizen!
De definitie van ‘gezond’
Het Bernhoven ziekenhuis en tien anderen hebben december 2020 een intentieverklaring getekend om in 2022 een ‘volledig gezond’ voedingsaanbod te hebben. Ze voldoen daarmee versneld aan het Nationaal Preventieakkoord dat stelt dat alle ziekenhuizen in 2025 voor 50 procent een gezond aanbod en in 2030 een volledig gezond aanbod dienen te hebben.
Het is mij niet helemaal duidelijk wat de definitie van gezond dan precies is, maar het is natuurlijk al super dat de overheid een meerjarenplan heeft geïnitieerd dat zich breed richt op het verbeteren van gezondheid.
Vind jij in 2030 ‘gezond’ veel te vaag (en ver weg) en moeten Nederlandse ziekenhuizen ook rap volledig vegan gaan? Of is het al super dat er meer aandacht is voor gezond eten en dat er überhaupt plantaardige opties beschikbaar komen? Misschien is het voor het herstel van ouderen die zijn opgegroeid met een balletje gehakt wel belangrijker dat ze die opeten dan dat ze een quinoasalade laten staan – en dat iemand in het bed ernaast gewoon lekker een groene smoothie met amandelmelk naar binnen slurpt. Wat denk jij?
Nooit meer een artikel of recept missen? Abonneer je dan op de nieuwsbrief! Elke maandag breng ik je op de hoogte van de laatste aanbiedingen, de lekkerste recepten en andere leuke dingen – gewoon in jouw mailbox. Tot dan!
Bronnen: Instagram-pagina Hayek Hospital, www.hayekhospital.com, www.bd.nl, www.ad.nl, reactie kamervragen 2020Z04972, www.bernhoven.nl, Nationaal Preventieakkoord.
